Những đứa trẻ người Mảng từ lúc nằm trong bụng mẹ đã “được” uống rượu và hút Thuốc Lào từ cơ thể mẹ truyền cho.
Phụ nữ Mảng cả người đang mang thai hay nuôi con nhỏ vẫn cứ hút Thuốc lào Thanh Hóa như người nghiện.
Buổi tối tại bản Nậm Nghẹ (xã Hua Bum, huyện Nậm Nhùn), cán bộ biên phòng thượng úy Giàng A Lử, 33 tuổi soi đèn pin dẫn tôi xuống thăm nhà trưởng bản Lò A Tiêm. Lò A Tiêm, 30 tuổi đã lấy vợ và có 2 người con, đứa lớn đã học lớp 1, hai vợ chồng ở chung nhà với bố mẹ. Tới đầu cầu thang, tiếng chó sủa inh ỏi, trên nhà vẫn nghe tiếng người cười nói ồn ào. Bước vào ngưỡng cửa, chào gia đình, thấy chúng tôi A Tiêm đứng dậy liền kéo tay khách mời ngồi vào mâm rượu.
Quanh mâm có đầy đủ trai gái, cháu chắt, dâu rể; cạnh mâm gỗ là 3 chai cocacola rượu. Bố A Tiêm nói: Hôm nay có cháu, dâu rể về thăm bố mẹ nên vui một tí, cán bộ cùng vui với gia đình nhé… Thế là ông anh rể cầm chai rượu rót ra bát cho khách. Tôi từ chối vì không uống được, nhưng Tiêm nói vào nhà người Mảng gặp rượu mà từ chối là không được đâu, kiêng và bị phạt đấy. Nghe vậy, thôi đành tôi xin nhấp môi vui cùng mọi người. Hai cô gái ngồi bên cạnh, tay bế con nhỏ ngủ, tay cầm bát rượu uống như nước lạnh. Nhìn thế tôi phát hoảng… Thấy tôi chăm chú nhìn, thì Tiêm giải thích: Con gái, con trai dân mình uống được hết! Chồng uống mà vợ không uống thì buồn lắm, phải biết uống mới giỏi… Nghe trưởng bản nói vậy, cả mâm cười ồ lên cổ vũ.
Người Mảng cho rằng trời sinh ra họ thì trời cũng cho họ thức ăn để sống. Rừng còn củ mài, củ sắn, rau quả… suối còn tôm, cá… khe còn cua, ếch… rừng còn chim muông, thú… thì họ chẳng phải lo sợ gì chết đói. Chính vì quan niệm đó mà người Mảng không chịu áp dụng khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất. Cho đến nay ở các bản Nậm Ô, Hua Pảng thuộc xã Nậm Ban, bản Nậm Nó 1, Nậm Nó 2 thuộc xã Trung Chải (huyện Nậm Nhùn)…, mâm cơm của người Mảng chỉ cần có chục cái măng nấu lõng bõng nước cũng có thể đủ cho vài chục lượt người uống hết 40 – 50 lít rượu, suốt 2 – 3 ngày đêm. Hết rượu lại thêm rượu, từ đàn bà đến trẻ nhỏ bò ra ngoài sân rồi lại bò vào mâm rượu.
Bữa ăn gia đình chỉ có bát canh rau, nhưng uống rượu thì kéo dài từ sáng đến trưa, không đi làm.
Chuyến công tác vào xã Nậm Ban tháng 10 vừa rồi, tôi có hỏi về người hơn năm trước nhiệt tình đưa chúng tôi đi địa bàn là Lý A Hiên, người Mảng, phó chủ tịch xã. Anh Tào A Thắng – Chủ tịch xã lắc đầu nói: Nghỉ việc rồi… Tôi ngạc nhiên và hỏi mới biết, Lý A Hiên do uống rượu bê tha nhiều nên không đảm đương được công việc, phải tự viết đơn xin nghỉ. Trong xã cũng có trường hợp là anh Chìn A Chảo, dân tộc Mảng, nguyên là chủ tịch xã, vì rượu chè nhiều không hoàn thành nhiệm vụ được giao, phạm phải nhiều sai lầm nên buộc phải nghỉ việc. Trên đường về Tổ Công tác củng cố cơ sở để nghỉ, tôi gặp Lý A Hiên, một con người khác hẳn với hơn năm trước tôi gặp. Người anh nồng nặc hơi rượu, không nhận ra tôi nữa, trông gầy gò, tàn tạ.
Buổi tối, một chiến sĩ biên phòng dẫn tôi xuống điểm bán quán ở đầu bản để uống nước. Ngồi nhìn ra gian bên cạnh thấy 20 chiếc thùng trăm lít, tôi hỏi đựng gì mà nhiều thùng vậy? chủ quán tên là Tươi nói để đựng rượu bán cho bà con. Tôi nói bà con uống gì mà nhiều vậy? đồng chí biên phòng nói từng ấy có thấm vào đâu hả anh, người có tiền thì mua, người không có thì đổi con gà, con lợn hay gạo, thóc… Như vậy, đủ hiểu nhu cầu uống rượu của bà con ở đây là rất lớn. Bí thư Đảng ủy xã Nậm Ban Phạm Thanh Hải cho biết: Việc uống rượu của người Mảng đã ăn sâu vào tiềm thức của bà con, Đảng ủy và chính quyền đã triển khai xuống chi bộ và có sự cam kết hương ước của bản nhưng gia đình có lễ cưới xin, ma chay… thì người dân lại say sưa rượu chè thâu đêm suốt sáng, phụ nữ đang mang bầu hay có con nhỏ đang bú mớm cũng uống cả.
Ngoài việc uống rượu, phụ nữ Mảng còn hút Thuốc Lào ngon. Đến các bản Mảng, chúng ta dễ dàng bắt gặp cảnh tượng phụ nữ ngồi hút thuốc lào, họ hút mấy điếu thông, kể cả là phụ nữ mang bầu hay trên tay đang bế con nhỏ ngậm bầu sữa mẹ. Cũng tại bữa tiệc rượu của gia đình anh trưởng bản Nậm Nghẹ Lò A Tiên (xã Hua Bum) thì mấy cô gái tay bế con trong lòng thỉ thoảng cầm chiếc điếu cày văn thuốc lào châm lửa hút, phả hơi mù mịt.
Vào bản Pá Bon, xã Nậm Tì (huyện Nậm Nhùn) là bản một trăm phần trăm là người Mảng sinh sống, chúng tôi đến nhà bà Sìn Thị Tơn, 48 tuổi thì thấy bà ngồi ở bếp châm lửa hút thuốc lào sòng sọc, nhìn khách vào cửa bà cười rồi ngượng ngịu quay mặt đi. Anh Lò Văn Chiến, dân tộc Mảng, 35 tuổi là bí thư chi đoàn bản cho biết: Người dân hút thuốc lào đã trở thành thói quen. Bây giờ thanh niên có thuốc lá hút, còn người già kể cả là phụ nữ vẫn còn hút Thuốc Lào rẻ , không ai bỏ được…
Việc người dân Mảng ngập tràn trong rượu và hút thuốc lào là hiện tượng đáng báo động bởi nó ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng duy trì giống nòi của một dân tộc vốn dĩ đã kém phát triển, tụt hậu. Những người Mảng từ 60 – 70 tuổi cho biết: “Tệ nạn uống rượu như thế chỉ xuất hiện từ 30 năm trở lại dây do người Mảng học được từ người Thái cách nấu rượu bằng hình thức trưng cất. Người Mảng xưa kia chỉ biết làm và uống rượu cần và cũng rất ít người say nát như hiện nay”.
Bài và ảnh: Việt Hoàng
Chi Tiết Xem Và đặt hàng tại:
THUỐC LÀO QUẢNG XƯƠNG
Thuốc Lào được sản xuất và đóng gọi tại : Thông Thành Công, Phường Quảng Thành, TP Thanh Hoá
Cơ Sở Kinh Doanh Tại Hà Nội : Số 65A Mai Dịch Cầu Giấy Hà Nội
SĐT: 0838.99.36.36
RẤT HÂN HẠNH PHỤC VỤ QUÝ KHÁCH.
Tin Liên Quan: Cực khổ với Thuốc Lào Thanh Hóa
